Het is voor het eerst dat de betrouwbaarheid van de tellerstand van met name Duitse importauto’s goed is onderzocht. Meer dan de helft van alle auto’s die in Nederland ingevoerd worden, komt uit Duitsland. De economische schade van Duitse auto’s met teruggedraaide teller wordt geschat op jaarlijks 42 miljoen euro.

Onderzoek
Uit het onderzoek blijkt dat bij 21,6 procent van de onderzochte importvoertuigen uit Duitsland waarschijnlijk sprake is van tellermanipulatie. Daarvan is 10,7 procent eenduidig vastgesteld op basis van tellerstanden en voor 10,8 procent van die voertuigen bestaat gerede twijfel over de juistheid van de tellerstand. Vanwege de beperkingen van de opsporingsmethoden zijn niet alle tellermanipulaties op te sporen. Dat betekent dat de ramingen van tellermanipulatie een onderschatting opleveren van de werkelijke tellermanipulatie. Van de gecontroleerde importauto’s met een gemanipuleerde teller kwam er overigens geen enkele van een BOVAG-bedrijf. De tellermanipulatie bij importauto’s is aan het licht gekomen door de tellerstand op het display te vergelijken met andere bronnen, zoals keuringsrapporten en dealermanagementsystemen. Dit is gebeurd bij 5.218 voertuigen uit Duitsland die voor import werden aangeboden.

Strijd tegen tellerfraude
Nederland pakt tellerfraude op drie manieren aan. Als eerste wordt in Nederland al vijfentwintig jaar tellerstanden geregistreerd. Door tellerstanden regelmatig te registreren en met elkaar te vergelijken, valt het op wanneer een teller is teruggedraaid. Van Nederlandse auto’s kan de koper met een tellerrapport of via de website van de RDW controleren of de geregistreerde tellerstanden een logische, opeenvolgende reeks vormen. Door deze aanpak is tellerfraude in Nederland teruggebracht van 48% procent in 1991 tot 2,75 procent in 2018. Op België na heeft het buitenland echter geen goede registratie. De koper krijgt hierdoor van buitenlandse voertuigen niet automatisch goed inzicht in de tellerhistorie.

Tellerstand digitaal uitlezen
Als tweede doet de RDW een proef met het digitaal uitlezen van kilometerstanden. In de controlesystemen van diverse auto-onderdelen worden digitaal data vastgelegd. De RDW heeft het voornemen om deze gegevens bij elke importauto uit te lezen. In een groot aantal gevallen kan met voldoende mate van zekerheid worden vastgesteld dat de tellerstand logisch is. De RDW verwacht dat voertuig data steeds vaker uitgelezen gaan worden om de veiligheid en duurzaamheid van auto’s te controleren en waarborgen. Als eerste stap rust de RDW op dit moment zijn keuringsstations met uitleesapparatuur uit.

Europese aanpak
Als derde vraagt Nederland in Europa aandacht voor een gezamenlijke aanpak van tellermanipulatie. Dit rapport verschijnt een maand nadat het Europees Parlement de Europese lidstaten heeft opgeroepen om maatregelen tegen tellerfraude te nemen. RDW en VAT ondersteunen een internationale aanpak van tellerfraude en roepen Duitsland op om de registratie van tellerstanden verplicht te stellen en deze tellerstanden te delen. Eerder heeft Europa al bepaald dat vanaf 20 mei 2018 de tellerstand bij de APK verplicht in een nationale database opgenomen moet worden. Duitsland is hiermee al gestart. Uitwisseling van tellerstanden tussen Nederland en Duitsland is al mogelijk (via Eucaris), maar in de praktijk gebeurt dat nog niet. Met België wisselt de RDW al met succes tellerstanden uit.

Controleer de tellerstand goed
De VAT en de RDW adviseren kopers van voertuigen uit het buitenland om de tellerstand zelf goed te controleren. Van vier van de vijf auto’s is de tellerstand niet gemanipuleerd, dus de kans is groot dat je een betrouwbare auto koopt. Desondanks dat is het verstandig om zelf te controleren of de tellerstand betrouwbaar is. Dat kan door de tellerstanden in het onderhoudsboekje of op keuringsrapporten goed te bekijken. Is de reeks standen onregelmatig of is er geen boekje aanwezig? Dan is dat een indicatie dat er met de tellerstanden geknoeid is. Lijkt een aanbod te goed om waar te zijn, wees dan extra op je hoede.

Tellermanipulatie
De fraudeurs gebruiken een digitaal apparaat met touchscreen en bijbehorende software, zo blijkt uit het onderzoek. Daarmee wordt de kilometerstand van deze importauto’s op een lagere stand gezet. In de helft van de gevallen was dit 10.000 tot 50.000 kilometer lager dan het werkelijk gereden aantal kilometers, in 20% van de gevallen nog meer. De gemiddelde schade voor de consument bij het kopen van een auto met een gemanipuleerde tellerstand bedraagt € 1.500,-. Tellermanipulatie wordt op twee manieren aan de man gebracht. De ene manier is het adverteren op internet. De andere manier is het importeren van voertuigen door autohandelaren, die vervolgens zelf de tellerstand terugzetten of dit door een ‘vaste’ contactpersoon laten uitvoeren. Dit laatste komt het meeste voor.

Import van voertuigen
De import van auto’s uit omliggende landen wordt al jaren steeds populairder. In 2017 steeg het aantal personenauto’s dat uit het buitenland kwam met 17,5% tot ruim 220.000. Uit Duitsland komt 58,8% van alle importvoertuigen. België en Frankrijk volgen met 18,3% en 4,1%.